Osteopathie voor volwassenen

Klachten

Lage rugklachten

Pijn of stijfheid in de lage rug die wordt uitgelokt of verergerd door bepaalde houdingen en bewegingen zijn vaak het gevolg van bewegingsbeperkingen ter hoogte van het bekken en/of de onderste ruggenwervels. Deze klachten kunnen zowel plots ontstaan bij een verkeerde beweging of zwaar tillen maar ook geleidelijk aan ontstaan en progressief erger worden. Overgewicht, overbelasting, vermoeidheid, spanningen en emoties kunnen deze klachten in de hand werken. Kenmerkend voor deze klachten is dat ze intenser worden bij langdurig stilzitten zoals bij bv autorijden maar ook bij langdurig stilstaan en vaak gepaard gaan met ochtendstijfheid. Een slechte zit-, werk- en/of slaaphouding alsook rugbelastende activiteiten zoals heffen en tillen, voorovergebogen werken of werken boven schouderhoogte zullen deze klachten meestal ook verergeren. Tijdelijke beterschap kan verkregen worden door rustig te bewegen en door de lage rug warm te houden.

Nekklachten

Pijn of stijfheid in de nek die wordt uitgelokt en/of verergerd door bepaalde houdingen of bewegingen zijn vaak het gevolg van bewegingsbeperkingen terug hoogte van de nek- en/of de hogere borstwervels. Deze klachten kunnen eveneens zowel plots ontstaan bij een verkeerde beweging maar ook geleidelijk aan ontstaan en progressief erger worden. Vaak worden deze klachten uitgelokt door een slechte zit-, werk- en/of slaaphouding en verergerd door langdurig naar beneden te kijken zoals bij lezen en/of handwerken, werken boven schouderhoogte, houdingen waarbij het hoofd naar achter wordt gehouden, langdurig computerwerk, bij spanningen en emoties, bij overbelasting en bij oververmoeidheid. Tijdelijke beterschap kan eveneens verkregen worden door rustig het hoofd te bewegen en door de nek warm te houden.

Uitstralingsklachten

Zowel tintelingen als een doof of voos gevoel in de bovenste of onderste ledematen wordt meestal veroorzaakt door een geprikkelde zenuw in de nek of de lage rug. Indien de beweeglijkheid van enkele nekwervels wordt beperkt zal de ruimte voor de zenuw naar de bovenarm, onderarm en de hand geïrriteerd worden met uitstralingsklachten tot gevolg. Vanuit de lage rug zal dit eerder gebeuren naar het bovenbeen, onderbeen en de voet.

Hoofdpijn

Een bewegingsbeperking van de twee bovenste nekwervels veroorzaakt vaak hoofdpijn die meestal gesitueerd is ter hoogte van het achter- en/of voorhoofd maar ook ter hoogte van de slapen of de ogen kan voorkomen. Vaak zorgt een verminderde beweeglijkheid van deze twee wervels eveneens voor een belangrijke rol in het ontstaan van migraine, spannings- en clusterhoofdpijn.

  • Migraine: Komt meestal voor in episodes en er bestaat vaak een familiale voorbeschiktheid. Naast hoofdpijn wordt migraine vaak gecombineerd met andere klachten zoals misselijkheid, braakneigingen, effectief braken, een verhoogde gevoeligheid voor prikkels zoals licht, geluiden en geuren en bleekheid. Een migraine-aanval kan uitgelokt worden door een slechte houding en/of een verkeerde beweging maar ook door andere factoren zoals hormonale veranderingen, voedingsproducten, spanningen, emoties en vermoeidheid.
  • Spanningshoofdpijn: Situeert zich vaak ter hoogte van het achter- en/of voorhoofd, wordt in tegenstelling tot migraine niet vaak gecombineerd met misselijkheid en braken noch met verbetering na slapen en is vaak minder bij leuke ontspannende activiteiten.
  • Clusterhoofdpijn: Komt meestal ook voor in episodes maar korter (<4 uren) dan migraine (>4 uren), is meestal veel intenser en wordt niet gekenmerkt door een prodromale fase. Het komt meestal wel slechts voor aan één zijde van het hoofd, vooral ter hoogte van de slaap of het oog, eventueel in combinatie met één tranend oog en begint meestal ’s nachts. Door het nachtelijk karakter is er vaak algemene vermoeidheid aanwezig.
Duizeligheid

Een draaierig gevoel dat kan worden uitgelokt door hoofdbewegingen en/of houdingsveranderingen is vaak het gevolg van een verminderde beweeglijkheid van eveneens de bovenste twee nekwervels. Bij de ziekte van Menière wordt de duizeligheid vaak gecombineerd met misselijkheid, evenwichtsstoornissen en soms zelfs met oorsuizingen en gehoorverlies.

Misselijkheid

Een misselijk gevoel eventueel in combinatie met braakneigingen en zelfs effectief braken kan veroorzaakt worden door een verminderde beweeglijkheid van de bovenste twee nekwervels waardoor de bezenuwing van onder andere de maag verstoord wordt.

Evenwichtsstoornissen

Een verminderd evenwichtsgevoel eventueel gecombineerd met duizeligheid en/of misselijkheid kan veroorzaakt worden door een verminderde beweeglijkheid van de bovenste twee nekwervels met een verminderde doorbloeding van het evenwichtsapparaat tot gevolg.

Visusstoornissen

Een wazig en/of troebel zicht, moeite om te focussen op voorwerpen en bij het wisselen tussen kortbij en veraf kijken (accommodatie en convergentie) kunnen het gevolg zijn van een verminderde beweeglijkheid van de bovenste twee nekwervels.

Oorsuizingen

Het waarnemen van geluiden in de vorm van suizingen, fluiten en/of kloppen in afwezig van een geluidsprikkel (fantoomgeluiden) kan veroorzaakt worden door een verminderde beweeglijkheid van de bovenste twee nekwervels alsook van de kaakgewrichten.

Kaakproblemen

Pijn, klikgeluiden of crepitaties ter hoogte van de kaakgewrichten alsook beperkingen in het openen en/of sluiten van de mond kunnen veroorzaakt worden door een verminderde beweeglijkheid van de discus in de kaakgewrichten. Dit kan ontstaan door een slag, stoot of val op de onderkaak, na het langdurig en ver openhouden van de mond zoals bij een tandartsbezoek maar ook door overbelasting zoals bij tandenknarsen, tandenklemmen, een slecht passend gebit, bijten op harde voedselstukken en veelvuldig kauwgom eten.

Sinusitis

Het veelvuldig ontsteken van de sinussen ter hoogte van het voorhoofd, de neus en/of de bovenkaak kan het gevolg zijn van een verminderde afvoer van vocht en slijmen doorheen de afvoerkanaaltjes naar de neus toe. Deze vochtige en warme omgeving is voor bacteriën en virussen een ideale voedingsbodem om zich te verspreiden.

Concentratiestoornissen

Het snel afgeleid worden bij het uitvoeren van een handeling of activiteit, snel de aandacht verliezen bij een gesprek of zich niet goed kunnen focussen kan het gevolg zijn van een verminderde beweeglijkheid van de twee bovenste nekwervels. Dit kan ook voorkomen bij een geprikkelde zenuw die achter het oor uit de schedel treedt en bij irritatie zorgt voor een onevenwicht in het autonome zenuwstelsel.

Whiplashklachten

Een verkeersongeval, val of stoot tegen het hoofd kan langdurige en intense nekklachten veroorzaken vaak in combinatie met hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en soms zelfs evenwichtsstoornissen. Deze klachten worden meestal veroorzaakt door bewegingsbeperkingen zowel ter hoogte van de nek-, borst- en ruggenwervels alsook ter hoogte van het bekken. Tevens kunnen door de bruuske voor- en/of achterwaartse beweging van het hoofd structuren beschadigd worden die zorgen voor stabiliteit in de nek. Hierdoor wordt er een zekere instabiliteit veroorzaakt die enkel door middel van spierversterkende stabilisatie oefeningen kan worden gecompenseerd.

Fibromyalgie

Fibromyalgie is een weke delen aandoening die wordt gekenmerkt door chronische spier- en gewrichtsklachten waarvan tot op heden de oorzaak nog niet is gekend. Vaak worden deze klachten veroorzaakt door bewegingsbeperkingen die zich kunnen situeren in de gehele wervelkolom, het bekken evenals ter hoogte van de perifere gewrichten. Tevens kunnen er te sterk gespannen spieren en pezen gevonden worden die pijnlijk kunnen aanvoelen. Vaak komen deze klachten voor in combinatie met algemene vermoeidheid en een sterke vermindering van de inspanningscapaciteit (CVS of Chronisch Vermoeidheid Syndroom).

Hartritmestoornissen

Het gewaarworden van hartkloppingen eventueel in combinatie met een benauwd gevoel op de borstkas kan het gevolg zijn van een verminderde beweeglijkheid ter hoogte van de overgang tussen de nek- en borstwervels alsook ter hoogte van de bovenste en middelste borstwervels. Belangrijk is dat deze klachten enkel en alleen optreden in rust zoals bijvoorbeeld tijdens het kijken naar TV of tijdens het liggen in bed. Indien deze klachten zouden optreden bij inspanning zoals bij het oplopen van een trap of bij sportieve activiteiten, dient onmiddellijk medisch advies bij de huis- of spoedarts ingewonnen te worden.

Hyperventilatie

Een snelle en oppervlakkige ademhaling kan leiden tot het teveel uitademen van koolstofdioxide waardoor duizeligheid en zelfs bewustzijnsverlies kan ontstaan. Vaak is de oorzaak hiervan een foutieve ademhalingstechniek maar deze klachten kunnen ook het gevolg zijn van een te sterk gespannen middenrif, spanningen ter hoogte van bindweefselstructuren aan de voorzijde van de borstkas alsook van een bewegingsbeperking ter hoogte van de overgang tussen de borst- en ruggenwervels en ter hoogte van de nek.

Bekkeninstabiliteit

Tijdens en/of na een zwangerschap kan er een instabiliteit ontstaan in het bekken waardoor herhaaldelijk bewegingsbeperkingen met pijnklachten en stijfheid kunnen voorkomen. Deze instabiliteit wordt in de hand gewerkt door de hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap, de veranderde lichaamshouding, het toegenomen gewicht alsook door het bevallingsproces op zich. Tevens kan een bekkeninstabiliteit worden veroorzaakt door een trauma ter hoogte van het bekken ten gevolge van een verkeersongeval of val. Best dient deze instabiliteit door middel van spierversterkende stabilisatie oefeningen te worden gecompenseerd nadat eerst eventueel aanwezige bewegingsbeperking zijn behandeld.

Herniaproblematiek

Bij een discusbulging, -protrusie of –hernia is er respectievelijk een uitpuiling of een effectieve scheur ter hoogte van de achterste vezels van de tussenwervelschijf aanwezig. Bij discusdegeneratie is er eerder een verminderde discushoogte merkbaar als gevolg van ouderdom of slijtage. In beide gevallen zal de normale biomechanica van het betreffende niveau niet optimaal verlopen met een grotere kans op bewegingsbeperkingen tot gevolg. Tevens zal de ruimte voor de uittredende zenuw verkleind worden waardoor uitstralingsklachten in armen, handen, benen en voeten kunnen veroorzaakt worden. Een discushernia kan enkel worden vastgesteld door middel van een NMR of CT-scan maar is meestal geen contra-indicatie om een bewegingsbeperking op een veilige manier te behandelen.

Heupklachten

De beweeglijkheid van het heupgewricht is sterk afhankelijk van de beweeglijkheid van het bekken en de onderste ruggenwervels. Bij een elasticiteitsverlies van het gewrichtskapsel rondom de heup zoals bij artrose of artritis van het heupgewricht, ontstaat vaak uitstralende pijn naar de lies- en eventueel naar de schaamstreek toe alsook naar de buitenzijde van de dij.

Schouderklachten

De beweeglijkheid van het schoudergewricht is sterk afhankelijk van de beweeglijkheid van het schouderblad, sleutelbeen alsook van de nek- en borstwervels. Bij een elasticiteitsverlies van het gewrichtskapsel rondom de schouder zoals bij een frozen shoulder ontstaat vaak uitstralende pijn naar het bovenste gedeelte van de bovenarm.

Artrose

Artrose is een normaal slijtageproces van het kraakbeen in de gewrichten en treedt vooral op ter hoogte van de gewichtdragende gewrichten zoals de enkels, knieën, heupen, rug en nek. Meestal worden de klachten uitgelokt door intense belasting, treden vooral op naar het einde van de dag en logischerwijze met een typisch progressief verloop doorheen de jaren. Bij sommige mensen kan dit slijtageproces sneller verlopen dan normaal maar vaak wordt de diagnose artrose ten onrechte gebruikt om klachten te verklaren die eerder houdings- en bewegingsafhankelijk zijn en dus eerder het gevolg zijn van bewegingsbeperkingen. Het is dan uiteraard geen kwestie om “ermee te leren leven” maar wel om de bewegingsbeperkingen doeltreffend te laten losmaken.

Spijsverteringsklachten

Vaak worden spijsverteringsklachten zoals maagpijn, brandend maagzuur, zure oprispingen, misselijkheid, darmkrampen, opgeblazen gevoel in de buik, buikpijn, constipatie en diarree niet in relatie gebracht met de beweeglijkheid van het bekken en de wervelkolom. Nochtans bestaan er anatomisch meerdere structuren die zowel via het middenrif als via bindweefselvliezen een invloed kunnen uitoefenen op zowel de bezenuwing, de doorbloeding als de mobiliteit van de organen. Vandaar dat verklevingen ter hoogte van die bindweefselstructuren ten gevolge van operaties of ontstekingen een grote invloed kunnen uitoefenen op zowel de spijsvertering zelf als op de beweeglijkheid van de wervelkolom. Tevens hebben specifieke voedingspatronen, diëten, voedselintoleranties en –allergiën ook een sterke invloed op deze klachten.

Behandeling

Door middel van manuele manipulatieve en mobiliserende technieken kunnen de aanwezige bewegingsbeperkingen ter hoogte van het bekken en de wervelkolom worden losgemaakt. Tevens kunnen er zachte technieken op spieren worden uitgevoerd, dwarse fricties op pezen en ligamenten, bindweefselrekkingen ter hoogte van de hals, de borstkas en de buik alsook zeer ontspannende technieken op de schedel en/of het bekken.

10 Geboden

Het risico om na herstel terug te hervallen in dezelfde klachten, kan verminderd worden door in het dagelijkse leven enkele richtlijnen (tien geboden) in acht te nemen :

  1. Vermijden van langdurig stil te zitten en stil te staan.
  2. Vermijden van op de buik te slapen.
  3. Vermijden van activiteiten boven schouderhoogte uit te voeren.
  4. Vermijden van activiteiten in voorovergebogen houding uit te voeren.
  5. Vermijden van overbelasting, oververmoeidheid en mentale onrust.
  6. Voldoende bewegen in de vorm van sportieve activiteiten.
  7. Uitvoeren van versoepelende en spierversterkende stabiliserende oefeningen.
  8. Een goede rechte houding aannemen bij zitten, staan en bewegen.
  9. Een goed orthopedisch hoofdkussen gebruiken alsook een goed slaapsysteem.
  10. Niet vergeten te genieten.